Direnç nedir; elektron akımına karşı gösterilen zorluk, birimi elektriksel terim olarak OHM’dur. Sembol olarak direnç R ile gösterilir. Elektrik ve elektronik devrelerde akımı sınırlayan elemandır. Akımı istenen değerde tutmak için direnç elemanına ihtiyaç duyulur. Düz bir teli bir üretece bağladığımızda ve telin ucuna bir direnç ve led bağlarsak akım geçecek ve led yanacaktır. Çok hassas elektronik devre elemanları belli akımlara karşı dayanıklıdır. Aşırı akımlarda ise bozulur veya patlarlar. Bu akımı sınırlama görevi direnç elemanına aittir.
Potansiyometre adı verilen ayarlı direnç sistemler, devrede çıkış sinyallerini kontrol için kullanılırlar. PTC ve NTC sensörler de ısıya duyarlı direnç elemanlarıdır. Bu elemanlar aşırı ısıda devreyi kapatarak zararı önlerler. Bir devrede direnç, OHM yasası ile hesaplanır. V potansiyel gerilim, I elektik akımı R direnç olmak üzere V=IR formülü ile direnç, akım ve gerilim hesaplanabilir. 220 V uygulanan bir devreden 10 Amper akım geçtiğinde verilenleri yerine koyarsak 220/10=22 Ohm direnç değeri ile karşılaşırız. Sabit gerilimde, direnç değerini değiştirerek geçen akımı sınırlayabiliriz.
Direnç Renk Kodları
Her bir devre elemanında farklı OHM değerinde dirençler vardır. Bu dirençler tespit edilirken Proteus gibi bir simülasyon üzerinden tasarım yapılabilir. Bilgisayar programı olan Proteus ile her devre, masraf gerekmeden tasarlanabilir ve çalışması kontrol edilebilir. Her direnç üzerinde renk kodları o direncin değerini ifade eder. Her dirençte 4 şerit bulunmaktadır. Her renk de bir sayısal değeri ifade eder. Renk tabloları standart olarak tüm dünyada kullanılır ve renk kodlarına bakılarak direncin değeri tespit edilebilir.
- Siyah renk: sıfır-0
- Kahverengi: bir-1
- Kırmızı: iki -2
- Turuncu: üç.-3
- Sarı: dört-4
- Yeşil: beş-5
- Mavi:altı-6
- Mor:yedi-7
- Gri:sekiz-8
- Beyaz: dokuz-9
- Altın
- Gümüş
Resimde gördüğünüz gibi, birinci şerit kahverengi ve tablodaki rengi 1 değerini alıyor. İkinci şeritte siyah var ve bu da sıfır değerini alıyor. 10 elde ettik. Üçüncü şeritte ise kırmızı renk var ve bu da 2 değerini alıyor. Bu değer, 10 sayısının üssü olarak alınacak. Yani 10 üzeri 2 = 100 OHM değerinde bir direncimiz var. En sondaki altın rengi tolerans değerini gösterir. Yani bu direnç değerinin yüzde 5 i kadar fazla akıma maruz kalabilir.
