Güneş bacası güneşin ışığından ve ısısından istifade ederek, ve ısınan havanın yükselmesi prensibine dayanarak tasarlanan, elektrik üretimi için en ideal, çevre dostu sisteme verilen isimdir. Güneş bacası havanın ısınınca yükselmesi gerektiği gerçeğinden hareket eder. Etrafı siyah camlarla örülü yuvarlak daire şeklinde dizilen panellerin ortasına 100-200 m yüksekte bir baca dikilerek yapılır. Bacanın en altında türbinler ve türbinlere bağlı olan dinamolar vardır. Panellerin altında ısınan hava, bacadan yukarı hızla kaçar. Bu da bir akış meydana getirir. Bu akış, türbin kanatlarını çevirmek için yeterlidir. Böylece sürekli bir ( gündüz) hava akımı meydana getirilerek, türbinlerin dönüşü sağlanır. Elektrik üretimi için türbin kanatlarının sürekli dönüşü ve dinamo gereklidir. Hava akışı işte güneş bacası ile sağlanmaktadır. Ortadaki baca ne kadar yüksek olursa akan hava da o kadar hızlı akar.
Güneş Bacası Tasarımı
Dünyada 1 MW elektrik enerjisi üreten güneş bacası sistemleri vardır. Ancak ülkemizde bazı üniversitelerde yüksek lisans tezi, doktora tezi için hazırlanmış küçük güneş bacası modelleri bulunmaktadır. Ancak bunlar yüksek oranda enerji üretmemektedirler. Bu alanda ciddi yatırımların yapılması gerekmektedir. Hem temiz, hem çevre dostu hem atmosfere zararı olmayan hem biyolojik dengeyi bozmayan, 100 yıl boyunca enerji üretebilecek güneş bacası enerji sistemlerinin yaygınlaşması ile beraber, daha yeşil daha temiz bir dünya oluşturma hayaline hizmet edilebilir.
Kapalı Havalarda Güneş Bacası Çalışır mı?
Kapalı havalarda, difüz ışınım yolu ile panellerin altında kalan alanda ortamdan daha sıcak hava elde edilebilir. Yapısı son derece basit olan güneş bacası sistemini kurarak, panellerin altında kalan alanda seracılık yapılabilir. Bu alandan bakır su boruları geçirilerek ortam ısısının suya transferi sağlanarak su ısıtma bedavaya getirilebilir. Güneş bacası sistemi 100 yıla kadar elektrik enerjisi sağlar. Ortadaki baca çekişinden yararlanarak, panellerin altında kalan alandaki sıcak hava hızla yukarı çekilir. Baca etrafındaki kolektör çapı arttırılarak elde edilecek elektrik enerjisi de arttırılabilir. Kolektör çapı büyük sistemler için 5.500 metreye çıkarılırsa elde edilecek elektrik enerjisi, 400 GWh olacaktır. Kolektör çapının 6.500 metreye çıkarılması ile 600 Giga Watt Saat elektrik enerjisi elde edilebilir.