Arama motoru; elektronik iletişimin bilgisayar ağları üstünden işlediği internet ortamlarındaki bilgi ve içerikleri bulmak için kullanılmakta olan bir mekanizmadır. Arama motoru; dünya genelinde ağ olan web ortamını otomatik bir şekilde gezerek listeleyen web crawler (web robotu), arama indeksi ve kullanıcı ara birimi olmak üzere 3 bileşenden oluşmaktadır.
İlk arama motoru ise 1990 senesinde Alan Emtage tarafından Archie adı ile kurulan yazı tabanlı sistemdir. Günümüzde ise Google, Yahoo, Bing ve DuckDuckGo vb. gibi onlarca arama motoru servisi bulunmaktadır. Arama motorları, kullanıcıların arama yapmış olduğu kelimelere göre en ilgili sonuçları, en hızlı bir şekilde listeleyen yazılım ya da web siteleridir. Arama motorlarıyla web site, video, görsel, makale ve haber gibi pek çok kategoride de online veri taramaları yapılabilir.
Arama Motoru Çalışma Prensibi Nasıl İşler?
Arama motorları web crawler, kullanıcı ara birimi ve dizin olmak üzere 3 bileşenden oluşmaktadır. Spider/ web crawler olarak bilinen arama motoru robotları da internet ortamlarındaki bütün web sitelerini tarayarak arama motoru dizinine indekslenmesi gereken bütün içeriklerin de URL adreslerini toplamaktadır. Bunun ardından da toplamış olduğu bilgileri arama motorunun veri merkezindeki sunuculara taşımaktadır. Web sitelerinin site haritası ve sayfalarındaki tüm linkleri de bularak, internetteki diğer bir web sitesinde yer alan içerikler ile ilişkilendirir ve birbirleriyle olan link ilişkilerini kayıt altına alır.
Arama motorları, bir dizi faktörü içeren oldukça karışık algoritmalar ile web site içeriklerini ve linklerin birbiri ile olan ilişkisine göre puanlama yapmaktadır. Yüksek puanlı web siteleri ve içerikler, arama motoru sonuçlarında da en üst sıralarda yer almaktadır. Arama motoru sıralama algoritması; link yapıları, web site yaşları, anahtar kelimeler, mobil uyumluluk ve web site ziyaretçi istatistikleri gibi birbirinden farklı faktörleri de kullanmaktadır. Arama motoru optimizasyonu da çalışmalarıyla sıralama faktörleri doğrultusunda performans iyileştirmeleri de yapılabilmektedir.
Arama motorunun çalışma prensibi ise kısaca bu şekildedir. Gördüğünüz üzere arama motorlarının çalışma prensibi de oldukça karışıktır. Bu yüzden de bu kadar temel bilgiler yetecektir.