Transistörler küçük elektrik sinyallerini anahtarlama, iletme, dengeleme veya yükseltme amacıyla kullanılan yarı iletken bir devre elemanı çeşididir. Bacak sayıları genel olarak üç adet olsa da daha fazla olan transistör çeşitleri de bulunuyor. Transistörlerin genel çalışma mantığı bacaları arasından geçen elektrik sinyallerini dengelemektir.
Transistörler devre dengeleme özellikleri sayesinde günümüzdeki kullandığımız birçok icadın temelini atmıştır. Hala kullanılan bu küçük yardımcılar teknolojide önemli bir yere sahip.
Transistörlerin Tarihçesi
Transistörler yani termiyonik riyotlar 1907 yılında icat edildi ve geliştirilmeye başlandı. Transistörler devreyi yönetimi kolaylaştırdığı için telefon, radyo gibi birçok teknolojik buluşun gelişmesinde büyük bir kolaylık sağladı.
Transistörler ile ilgili ilk patent 22 Ekim 1925 tarihinde Kanada’da Julius Edgar Lilienfeld isimli Fizikçi tarafından alınmaya çalışıldı. Fakat elinde herhangi bir akademik makale veya bilgi olmadığı için patent endüstrisi tarafından bu istek reddedildi. Aradan bir süre geçtikten sonra 1934 tarihinde Oskar Heil adlı Alman mucit yine Avrupa’da aynı talepte bulundu.
Birçok farklı deney ve çalışmalardan sonra tüketiciye sunulan ilk transistörlü radyo 1953 yılında I.D.E.A şirketi tarafından sunuldu ve bu radyonun adı Regency TR-1’di.
NPN ve PNP Transistörlerinin Farkları
Temel anlamda aynı işlevlere sahip olsalar da devreye giriş şekilleri ve devre içinde kutuplanma tarzları farklıdır.
NPN transistörler, açık hale getirilmesi için pozitif baz akımına ihtiyaç duyar. Devrede taşınan yük ve giden negatif gerilim arasına (GND) bağlanır.
PNP transistörler, harekete geçmek için negatif baz akımına ihtiyaç duyar. Devrede taşınan yükün pozitif tarafına bağlanır.
MOSFET Nedir ?
Buraya kadar BJT tipindeki transistörler hakkında bilgi versek de MOSFET transistörlerin kullanım alanı da çok geniş. MOSFET kelimesinin açılımı ise ; metal-oxide semiconductor field effect transistor. BJT’ler ile MOSFET’lerin kullanım alanları aynıdır. Tek farkları ayaklarının çalışma mantıklarının farklı olması.
MOSFET’ler BJT’ler gibi base akıma ihtiyaç duymazlar. Bu sayede daha az ısınırlar. Dijital elektronik devrelerde daha fazla kullanılmasının sebebi de budur. Çok sayıda avantajları olsa da MOSFET’ler BJT’ler kadar verimli değil.